شکستگی شانه و کتف چگونه اتفاق می افتد؟

شکستگی شانه و کتف یکی از آسیب‌های شایع به‌ویژه در ورزشکاران، افراد مسن و کسانی است که فعالیت‌های فیزیکی سنگین انجام می‌دهند. این نوع شکستگی معمولاً به دلیل ضربه‌های مستقیم یا غیرمستقیم به استخوان‌های شانه و کتف، مانند سقوط روی دست باز یا برخورد شدید، اتفاق می‌افتد.

ساختار شانه از چندین استخوان اصلی شامل ترقوه، کتف و استخوان بازو تشکیل شده است. شکستگی می‌تواند در هرکدام از این استخوان‌ها رخ دهد، اما شایع‌ترین نوع آن شکستگی استخوان بازو در محل اتصال به کتف یا شکستگی ترقوه است.

در افراد مسن، به دلیل کاهش تراکم استخوان و کاهش استحکام، احتمال شکستگی شانه بیشتر است و حتی ممکن است به دلیل سقوط ساده روی زمین نیز رخ دهد.

در ورزشکاران، به‌خصوص در ورزش‌های تماس مستقیم مانند فوتبال، بوکس و جودو، شکستگی‌های شانه به دلیل ضربات محکم یا فشارهای ناگهانی ایجاد می‌شود.

این آسیب‌ها می‌تواند بسیار دردناک باشد و محدودیت‌های شدیدی در حرکت شانه ایجاد کند. همچنین، شکستگی‌های شانه در کودکان نیز ممکن است به دلیل زمین خوردن یا بازی‌های پرتحرک رخ دهد.

علائم شکستگی شانه شامل درد شدید، تورم، کبودی، تغییر شکل ظاهری و کاهش توان حرکتی است. درمان شکستگی شانه بسته به نوع و شدت آسیب متفاوت است و ممکن است شامل استراحت، استفاده از آتل یا باند مخصوص، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر جراحی باشد.

تشخیص صحیح و درمان به موقع می‌تواند از عوارض احتمالی مانند محدودیت دائمی در حرکت یا دردهای مزمن جلوگیری کند. به طور کلی، برای پیشگیری از این نوع آسیب‌ها، تقویت عضلات اطراف شانه و انجام حرکات ورزشی با رعایت اصول ایمنی اهمیت دارد.

بیشتر بدانید: فوق تخصص جراح شانه چگونه شانه آسیب دیده را عمل می کند؟

علائم شکستگی شانه و کتف چیست؟

علائم شکستگی شانه و کتف معمولاً شامل درد شدید در ناحیه آسیب‌دیده، تورم و کبودی است که به سرعت پس از آسیب ظاهر می‌شود.

درد ناشی از شکستگی اغلب به قدری شدید است که فرد نمی‌تواند شانه یا بازوی خود را حرکت دهد و حتی ممکن است درد به ناحیه گردن و پشت نیز سرایت کند.

از دیگر علائم بارز این شکستگی، مشاهده تغییر شکل یا جابجایی در ناحیه شانه است که در برخی موارد ممکن است استخوان شکسته را از زیر پوست مشاهده کرد. این تغییر شکل اغلب به دلیل جابجایی استخوان در اثر ضربه یا فشار است.

بیمارانی که دچار شکستگی شانه و کتف می‌شوند، ممکن است در حرکت دادن دست یا بازوی خود ناتوان باشند. این محدودیت حرکتی می‌تواند از ناتوانی کامل در حرکت تا کاهش دامنه حرکتی متفاوت باشد.

همچنین، هنگام لمس ناحیه آسیب‌دیده، درد شدیدتر می‌شود و بیمار ممکن است احساس گرما یا حساسیت بیش از حد در این ناحیه داشته باشد.

در برخی موارد، در صورت شکستگی‌های پیچیده، ممکن است علائم عصبی مانند بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها و انگشتان نیز بروز کند که به دلیل آسیب به عصب‌های اطراف شانه است.

در صورت وجود این علائم، مراجعه فوری به پزشک برای ارزیابی و تشخیص دقیق ضروری است. پزشک معمولاً از روش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی (اشعه ایکس) برای بررسی وضعیت استخوان‌ها استفاده می‌کند تا نوع و میزان شکستگی را تعیین کند.

تشخیص به موقع و درمان مناسب، می‌تواند از بروز عوارض جدی‌تر مانند کاهش دائمی حرکت، درد مزمن و آسیب به بافت‌های نرم جلوگیری کند.

عوامل شکستگی شانه و کتف چه مواردی می تواند باشد؟

عوامل متعددی می‌توانند باعث شکستگی شانه و کتف شوند. یکی از مهم‌ترین عوامل، ضربات مستقیم است که ممکن است در اثر سقوط روی شانه یا دست باز، تصادفات رانندگی، و برخوردهای ورزشی رخ دهد.

این ضربات به‌ویژه در ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، و ورزش‌های رزمی که احتمال تماس و برخورد شدید وجود دارد، رایج است.

سقوط از ارتفاع یا حتی زمین خوردن در افراد مسن نیز یکی از عوامل شایع است. در افراد مسن، به دلیل کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان، احتمال شکستگی با کوچک‌ترین ضربه افزایش می‌یابد.

پوکی استخوان می‌تواند باعث شود استخوان‌ها شکننده‌تر شده و حتی در اثر فشارهای جزئی دچار شکستگی شوند.

حرکات تکراری و فشارهای مداوم روی شانه نیز می‌تواند در برخی موارد باعث شکستگی‌های خفیف یا ترک‌های استخوانی شود.

افرادی که در کارهای سنگین و تکراری شغلی مانند کارگران ساختمانی، نقاشان، یا وزنه‌برداران فعالیت دارند، به دلیل فشارهای مکرر بر روی مفاصل و استخوان‌های شانه و کتف، بیشتر در معرض این آسیب‌ها قرار دارند.

بیماری‌های زمینه‌ای مانند پوکی استخوان، عفونت‌های استخوانی، و برخی از تومورها نیز می‌توانند استخوان‌ها را ضعیف کرده و احتمال شکستگی را افزایش دهند. همچنین، عوامل ژنتیکی و ساختار استخوانی فرد نیز می‌تواند بر مقاومت استخوان‌ها تأثیر بگذارد.

در نهایت، رعایت اصول ایمنی در فعالیت‌های ورزشی و کاری، حفظ سلامت استخوان‌ها از طریق تغذیه مناسب، و درمان بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند به کاهش احتمال بروز شکستگی‌های شانه و کتف کمک کند.

بیشتر بدانید: فوق تخصص جراحی آرنج چگونه انجام می شود؟

راه های پیشگیری از شکستگی شانه و کتف چیست؟

برای پیشگیری از شکستگی شانه و کتف، می‌توان اقداماتی را انجام داد که به تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر آسیب کمک می‌کنند. یکی از مهم‌ترین روش‌ها، تقویت عضلات اطراف شانه است.

انجام تمرینات منظم برای تقویت عضلات شانه و کتف، مانند حرکات کششی و تقویتی با وزنه‌های سبک، می‌تواند استحکام و پایداری مفصل شانه را افزایش داده و خطر آسیب را کاهش دهد.

رعایت اصول ایمنی در فعالیت‌های روزمره و ورزشی نیز از جمله موارد مهم است. در ورزش‌هایی که احتمال ضربه یا سقوط زیاد است، استفاده از وسایل ایمنی مانند محافظ شانه یا کتف و رعایت تکنیک‌های درست ضروری است.

در محل کار، به‌ویژه برای افرادی که کارهای سنگین انجام می‌دهند، استفاده از ابزار مناسب و رعایت اصول بلند کردن اجسام نیز اهمیت دارد.

تغذیه مناسب و مصرف کافی کلسیم و ویتامین D برای حفظ تراکم و استحکام استخوان‌ها ضروری است. این ویتامین‌ها و مواد معدنی به تقویت استخوان‌ها کمک کرده و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کنند.

منابعی مانند لبنیات، سبزیجات برگ سبز، ماهی، و قرار گرفتن کافی در معرض نور خورشید می‌تواند به تأمین این مواد کمک کند.

پیشگیری از پوکی استخوان نیز برای کاهش احتمال شکستگی به‌ویژه در افراد مسن ضروری است. انجام تمرینات وزنی و تحملی مانند پیاده‌روی، دویدن، یا استفاده از تردمیل می‌تواند تراکم استخوان‌ها را افزایش دهد.

همچنین، مراجعه منظم به پزشک برای چکاپ تراکم استخوان و بررسی وضعیت سلامت استخوان‌ها به‌ویژه در افرادی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند، بسیار مفید است.

در نهایت، آموزش نحوه جلوگیری از سقوط و افتادن به خصوص در سالمندان می‌تواند احتمال آسیب‌های ناشی از زمین خوردن را کاهش دهد. استفاده از کفش‌های مناسب و محیط زندگی ایمن می‌تواند به پیشگیری از سقوط کمک کند.

طول درمان برای انواع شکستگی های شانه و کتف چقدر است؟

طول درمان شکستگی‌های شانه و کتف بسته به نوع و شدت شکستگی، سن بیمار، وضعیت سلامتی عمومی و روش درمان متفاوت است.

در شکستگی‌های ساده و غیرپیچیده که استخوان‌ها جابجایی ندارند، معمولاً درمان شامل استفاده از آتل یا بانداژ مخصوص برای بی‌حرکت کردن شانه به مدت ۳ تا ۶ هفته است.

در این مدت، استخوان‌ها به تدریج بهبود یافته و در جای خود قرار می‌گیرند. در مواردی که بیمار از بانداژ استفاده می‌کند، معمولاً پس از گذشت چند هفته، جلسات فیزیوتراپی نیز برای بازگرداندن دامنه حرکتی و تقویت عضلات آغاز می‌شود که ممکن است ۴ تا ۸ هفته دیگر ادامه یابد.

در شکستگی‌های پیچیده‌تر یا مواردی که استخوان دچار جابجایی شده، جراحی ممکن است ضروری باشد. در این حالت، طول درمان بیشتر است و ممکن است بیمار پس از جراحی نیاز به چندین ماه فیزیوتراپی و توانبخشی داشته باشد تا بتواند حرکت و قدرت طبیعی شانه را بازیابد.

معمولاً بهبودی کامل در این موارد بین ۳ تا ۶ ماه زمان می‌برد و در برخی موارد حتی ممکن است تا یک سال نیز به طول انجامد.

عوامل فردی نیز در طول درمان تاثیرگذارند؛ افراد مسن یا کسانی که مبتلا به پوکی استخوان یا بیماری‌های مزمن هستند، ممکن است به زمان بیشتری برای بهبود نیاز داشته باشند.

در مقابل، جوانان و افرادی که تراکم استخوانی بالاتری دارند و از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، احتمالاً سریع‌تر بهبود می‌یابند.

به طور کلی، پیگیری منظم جلسات درمانی، پایبندی به توصیه‌های پزشک و انجام دقیق تمرینات توانبخشی می‌تواند فرآیند بهبودی را تسریع کرده و از بروز عوارضی مانند سفتی شانه یا کاهش دامنه حرکتی جلوگیری کند.

بیشتر بدانید: نقش تغذیه در سلامت دست ها، کتف و مفاصل شانه ها چیست؟

انواع شکستگی در ناحیه شانه و کتف کدامند؟

شکستگی‌های شانه و کتف انواع مختلفی دارند که بسته به محل و شدت آسیب، به چند دسته تقسیم می‌شوند. یکی از شایع‌ترین انواع شکستگی‌ها، شکستگی استخوان ترقوه است که معمولاً در اثر سقوط روی دست یا شانه ایجاد می‌شود. این نوع شکستگی بیشتر در ورزشکاران و کودکان رخ می‌دهد و می‌تواند باعث درد و تورم در ناحیه بالای شانه شود.

نوع دیگر، شکستگی سر استخوان بازو (پروگزیمال هومروس) است که در محل اتصال استخوان بازو به کتف اتفاق می‌افتد. این شکستگی بیشتر در افراد مسن به دلیل کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان رخ می‌دهد. در این حالت، بیمار ممکن است درد شدید و ناتوانی در حرکت دادن بازو را تجربه کند.

شکستگی کتف (اسکاپولا) یکی دیگر از انواع شکستگی‌های شانه است که نسبتاً کمتر رخ می‌دهد، اما معمولاً با آسیب‌های شدید همراه است، مانند تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع. این نوع شکستگی معمولاً نیاز به جراحی دارد و فرآیند بهبودی آن ممکن است طولانی باشد.

همچنین شکستگی‌های جابجا شده و غیرجابجا شده نیز دسته‌بندی دیگری از شکستگی‌ها هستند. در شکستگی‌های جابجا شده، استخوان‌های شکسته از محل طبیعی خود خارج شده‌اند و نیاز به جااندازی (معمولاً جراحی) دارند.

اما در شکستگی‌های غیرجابجا شده، استخوان‌ها در محل خود باقی مانده‌اند و درمان ساده‌تری مانند استفاده از آتل کافی است.

هر کدام از این شکستگی‌ها نیاز به درمان و مراقبت‌های خاصی دارند و تشخیص صحیح و به موقع نوع شکستگی توسط پزشک، برای انتخاب بهترین روش درمانی و جلوگیری از عوارض ضروری است.

بیشتر بدانید: هزینه ام آر آی شانه چقدر است؟

سوالات متداول

۱٫ چه تفاوتی بین انواع شکستگی شانه و کتف وجود دارد؟

شکستگی شانه و کتف ممکن است در استخوان‌های مختلفی رخ دهد. شکستگی ترقوه شایع‌ترین نوع است که معمولاً در اثر سقوط یا برخورد رخ می‌دهد.

شکستگی استخوان بازو، به ویژه در ناحیه نزدیک به شانه، بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود. شکستگی کتف نادرتر است و معمولاً به دلیل ضربه‌های شدید رخ می‌دهد.

۲٫ چگونه می‌توان فهمید که شانه دچار شکستگی شده است؟

علائم شکستگی شانه شامل درد شدید، تورم، کبودی، و کاهش یا ناتوانی در حرکت دادن شانه یا بازو می‌شود. در برخی موارد، تغییر شکل ظاهری یا جابجایی استخوان نیز قابل مشاهده است. در صورتی که با چنین علائمی مواجه شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

۳٫ درمان شکستگی شانه و کتف به چه شکل انجام می‌شود؟

بسته به نوع و شدت شکستگی، درمان ممکن است شامل استفاده از آتل، بانداژ، یا جراحی باشد. شکستگی‌های غیرپیچیده معمولاً با استراحت و بی‌حرکت‌سازی درمان می‌شوند، در حالی که شکستگی‌های پیچیده و جابجا شده ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

۴٫ چقدر طول می‌کشد تا شکستگی شانه بهبود یابد؟

بهبودی کامل ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. شکستگی‌های ساده معمولاً طی ۶ تا ۸ هفته بهبود می‌یابند، در حالی که شکستگی‌های پیچیده‌تر یا جراحی‌شده ممکن است به ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز داشته باشند.

۵٫ آیا فیزیوتراپی بعد از شکستگی شانه ضروری است؟

بله، فیزیوتراپی بخش مهمی از فرآیند بهبودی است. پس از بهبود اولیه، فیزیوتراپی به بازگرداندن دامنه حرکت و تقویت عضلات شانه کمک می‌کند و از خشکی یا ضعف شانه جلوگیری می‌کند.

۶٫ چگونه می‌توان از شکستگی شانه پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری، تقویت عضلات شانه و حفظ تعادل در تمرینات و حرکات روزمره اهمیت دارد. همچنین رعایت اصول ایمنی در ورزش و کار، و دریافت کافی کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها ضروری است.

۷٫ آیا شکستگی شانه و کتف در سنین مختلف تفاوت دارد؟

بله، در افراد جوان‌تر بیشتر شکستگی‌ها در بازو و شانه در اثر ورزش و ضربه است، در حالی که در افراد مسن به دلیل پوکی استخوان، حتی سقوط ساده نیز ممکن است منجر به شکستگی شود.