بیماری نقرس چیست؟ و ۴ دلیل بوجود آمدن آن کدامند؟
Table of Contents
بیماری نقرس یک نوع التهابی است که معمولاً مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری به بیماری متمولین و ثروتمندان نیز معروف است. یکی از مهمترین موارد ابتلا به نقرس را می توان مصرف بیش از حد گوشت قرمز دانست.
نقرس به واسطه تجمع اسید اوریک در خون اتفاق میافتد. وجود نقرس به شکل کریستالهای بلورین در مفاصل و بافت اطراف آنها رسیده و التهاب و درد را ایجاد کند.
نقرس منجر به تورم، درد، و سفتی مفاصل شود، به خصوص در مفاصلی مانند پاشنه پا، انگشتان پا، و زانو می تواند اتفاق بیافتد. این بیماری معمولاً بر روی مفاصل تأثیر میگذارد. اما میتواند نیز سایر اعضای بدن را تحت تأثیر قرار دهد. مانند کلیهها و سیستم گوارشی.
بیشتر بدانید: جراح شانه چه زمانی شانه را جراحی می کند؟
علت ابتلا به بیماری نقرس چیست؟
علت بیماری نقرس به واسطه افزایش سطح اسید اوریک در خون و تشکیل کریستالهای بلورین اسید اوریک در مفاصل و بافت اطراف آنها رخ میدهد.
اسید اوریک محصولی از تجزیه پورینها است، که موادی که در بدن موجود هستند و معمولاً از غذاهایی که ما میخوریم تأمین میشوند.
در برخی افراد، سطح اسید اوریک بیش از حد افزایش مییابد و بدن نمیتواند این اضافهی اسید اوریک را به طور کافی حذف کند. این موضوع میتواند به چند عامل بستگی داشته باشد، از جمله:
. ژنتیک: برخی افراد به دلیل وجود ژنهای مورد نیاز برای کنترل سطح اسید اوریک در بدن، از بیماری نقرس رنج میبرند.
. مصرف غذاهای با سطح بالای پورین: مصرف غذاهایی مانند گوشت قرمز، ماهیان چرب، ماهیهای سردابی، مواد قندی، الکل، و محصولات پروتئینی فراوان میتواند سطح اسید اوریک را افزایش دهد.
. مشکلات کلیه: کلیهها مسئولیت از بین بردن اسید اوریک از بدن را دارند. اگر کلیهها به درستی عمل نکنند، میتواند سطح اسید اوریک در خون افزایش یابد.
. مصرف داروها: برخی داروها مانند دیورتیکها و آسپرین میتوانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند. برخی دیگر ممکن است باعث کاهش حذف اسید اوریک از بدن شوند.
بیشتر بدانید: بهترین فوق تخصص جراح آرنج در ایران کیست؟
روش های درمان بیماری نقرس چیست؟
درمان بیماری نقرس معمولاً شامل تسکین علائم حملات نقرسی و کنترل سطح اسید اوریک در خون است. روشهای درمانی عبارتند از:
. داروها:
– ضد التهابهای غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش التهاب و درد استفاده میشوند.
– کورتیکوستروئیدها: مانند پردنیزولن برای کاهش التهابات شدید.
– آلوپورینول (Allopurinol): این دارو مانع تولید اسید اوریک در بدن است و میتواند کریستالهای اسید اوریک را حل کند.
– پروبنسید (Probenecid): این دارو از کلیهها بهترین استفاده از اسید اوریک را فراهم میکند.
. تغییرات در رژیم غذایی:
– کاهش مصرف غذاهای پرپورین، مانند گوشت قرمز، ماهیهای چرب، ماهیهای سردابی، و مواد قندی.
– افزایش مصرف موادی مانند میوهها، سبزیجات، و آب.
. مدیریت وزن و فعالیت بدنی: کاهش وزن و متعادل نگه داشتن فعالیت بدنی میتواند کمک کند تا سطح اسید اوریک در خون کاهش یابد.
. مصرف آب بیشتر: مصرف آب بیشتر میتواند به تخلیه اسید اوریک از بدن کمک کند و جلوی تشکیل کریستالهای بلورین در مفاصل را بگیرد.
مهم است که همیشه با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای شرایط شما تنظیم شود و تغییراتی که در رژیم غذایی و داروها ایجاد میشود را نظارت کند.
راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری نقرس چیست؟
برخی راههای پیشگیری از ابتلا به بیماری نقرس عبارتند از:
. رژیم غذایی مناسب:
– کاهش مصرف غذاهای با سطح بالای پورین مانند گوشت قرمز، ماهیهای چرب، ماهیهای سردابی، مواد قندی، و الکل.
– افزایش مصرف میوهها، سبزیجات، و آب.
. مدیریت وزن: حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری نقرس کمک کند.
. مصرف آب بیشتر: مصرف آب بیشتر میتواند به تخلیه اسید اوریک از بدن کمک کند و جلوی تشکیل کریستالهای بلورین در مفاصل را بگیرد.
. مدیریت استرس: استرس میتواند باعث افزایش سطح اسید اوریک در بدن شود، بنابراین مدیریت استرس و رفع فشارهای روزمره میتواند به پیشگیری از بیماری نقرس کمک کند.
. پرهیز از مصرف داروهایی که ممکن است سطح اسید اوریک را افزایش دهند، مانند دیورتیکها و آسپرین، مگر اینکه با مشاوره پزشک مصرف شوند.
. مراقبت از سلامت کلیهها: حفظ سلامت کلیهها و جلوگیری از مشکلات آنها میتواند به تخلیه اسید اوریک از بدن کمک کند و خطر ابتلا به بیماری نقرس را کاهش دهد.
عوامل ژنتیکی نیز میتوانند نقشی در ابتلا به نقرس داشته باشند. در برخی افراد که دارای سابقه خانوادگی نقرس هستند، پیشگیری با تغییرات در سبک زندگی ممکن است به تنهایی کافی نباشد. در این موارد، مشاوره با پزشک و ممکن است نیاز به داروهای پیشگیری داشته باشد.
راه های تشخیص بیماری نقرس چیست؟
برای تشخیص بیماری نقرس، پزشک معمولاً از ترکیبی از تاریخچه پزشکی، ارزیابی فیزیکی، و آزمایشات جهت تشخیص استفاده میکند. روشهای تشخیصی شامل موارد زیر میشود:
. تاریخچه پزشکی و مصاحبه: پزشک ممکن است در مورد علائمی که شما تجربه کردهاید، از جمله نوع و شدت درد، محل و زمان شروع درد، علائم همراه، و همچنین سابقه پزشکی و خانوادگی شما سوالاتی مطرح کند.
. ارزیابی فیزیکی: پزشک ممکن است اندازهگیری دمای بدن، بررسی مفاصل متاثره جهت تورم، درد، و حساسیت، و همچنین بررسی دیگر علائم فیزیکی مرتبط با نقرس انجام دهد.
. آزمایش خون: آزمایشات خون میتواند سطح اسید اوریک و سایر شاخصهای مرتبط با التهاب را اندازهگیری کند. افزایش سطح اسید اوریک در خون ممکن است نشانهای از نقرس باشد.
. آزمایش مایع مفصلی: جمعآوری و بررسی مایع مفصلی از مفصل تحت تأثیر میتواند نشاندهنده وجود کریستالهای بلورین اسید اوریک در مفصل باشد که معمولاً با میکروسکوپی مشاهده میشوند.
. تصویربرداری: ممکن است پزشک از تصویربرداری مانند انجام اشعه ایکس، سونوگرافی، یا آندوسکوپی برای بررسی مفاصل متاثره و تشخیص بیشتر استفاده کند.
از آنجا که علائم بیماری نقرس ممکن است با علائم دیگر بیماریها اشتباه گرفته شود، تشخیص درست و دقیق توسط پزشک متخصص اهمیت دارد.
علائم ابتلا به بیماری نقرس چیست؟
علائم بیماری نقرس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
. درد ناگهانی و شدید در یک یا چند مفصل، معمولاً در مفاصل پاها، به ویژه پاشنه پا، انگشتان پا، یا زانو. این درد ممکن است به صورت غیرمنتظره شروع شود و به شدت تشدید شود.
. تورم و قرمزی در منطقه مورد درد، که ممکن است به نقطهای که در آن مفصل تحریک اتفاق افتاده، محدود شود.
. حساسیت و درد در مفصل در طول لمس یا حتی حرکت آن.
. گرما در منطقه مورد درد، که ممکن است از پوست برخوردار شود.
. افزایش دمای بدن.
. در برخی موارد، ممکن است بیمار با تهوع، استفراغ، و یا حتی تب روبرو شود.
اگر شما یا کسی که مراقبت میکنید این علائم را تجربه میکنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. بیماری نقرس اگر درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدی مفاصل و سلامتی منجر شود، بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام ضروری است.
سوالات رایج و متداول در خصوص بیماری نقرس
۱. آیا همه افرادی که مصرف مواد غذایی با سطح بالای پورین مانند گوشت قرمز، ماهیهای چرب، و مواد قندی را دوست دارند، به بیماری نقرس مبتلا میشوند؟
– خیر، همه افراد مصرفکننده این نوع مواد غذایی به نقرس مبتلا نمیشوند. افرادی که به طور ژنتیکی به بیماری نقرس واکنش نشان میدهند یا سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، احتمال ابتلا به آن بیشتر است.
افرادی که دارای سبک زندگی فعال هستند، وزن سالمی دارند، و مصرف آب کافی را رعایت میکنند، ممکن است کمترین احتمال ابتلا به بیماری نقرس را داشته باشند.
۲. آیا میتوان با رژیم غذایی مناسب بیماری نقرس را کنترل کرد؟
– بله، رژیم غذایی مناسب میتواند در کنترل علائم بیماری نقرس کمک کند. این شامل کاهش مصرف مواد غذایی با سطح بالای پورین، افزایش مصرف میوهها، سبزیجات، و آب، و کنترل وزن است. اما در برخی موارد، ممکن است نیاز به داروها و مداخلات پزشکی دیگر نیز وجود داشته باشد.
۳. آیا بیماری نقرس قابل درمان است؟
– بله، بیماری نقرس قابل درمان است. با استفاده از داروها، تغییرات در رژیم غذایی، کنترل وزن، و مداخلات پزشکی دیگر، علائم بیماری نقرس معمولاً کنترل میشوند و میتوان از این بیماری کنترل شدهای را تجربه کرد.
۴. آیا میتوان از طریق آزمایش خون بیماری نقرس را تشخیص داد؟
– بله، آزمایشات خون میتوانند نشان دهنده وجود نقرس باشند، اما تنها آزمایش خون کافی نیست و باید با دیگر نشانگان و علائم مرتبط با بیماری نیز در نظر گرفته شود.